اگر در درون خانواده یا جامعه باشد ، بسیاری از این تبعیض ها به واسطه ضعف فرهنگی و رسم و رسوم جاهلیت است که به خاطر نا آشنا بودن به وظایف والدین نسبت به فرزندان یا نگاه منفی و غلط جامعه نسبت به این دو جنس اعمال می شود ، اما از دیدگاه اسلام تفاوتى بین دختر و پسر وجود ندارد و ارزش انسانی آنها برابر است وهردو می توانند بالاترین مراحل کمال را طی کنند .

قرآن کریم در موارد متعدد تصریح کرده که رسیدن به مقام والاى انسانیت و نیل به مراتب بالاى معنویت و قرب الهى و وصول به "حیات طیبه"، به جنسیت مربوط نیست، بلکه به ایمان و عمل صالح بستگى دارد.

"من عمل صالحاً من ذکر أو انثى و هو مؤمن فلنحیینه حیاةً و لنجزینهم أجرهم بأحسن ما کانوا یعملون؛ هر کس عمل صالح انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که ایمان داشته باشد، ما به او زندگى پاک ارزانى مى‏کنیم و پاداش وى را به بهترین اعمالى که انجام داده، مى‏دهیم".(1)

در آیات و روایات بسیارى این حقیقت مورد تأکید واقع شده است. حتی از نظر اظهار محبت ، در روایات آمده است که این مسئله باید در مورد دختران بیشتر توجه شود ، چون آنها از احساسات و عواطف رقیق تری برخوردارند و نیاز به محبت بیشتر دارند.

با این که اسلام، چنین نگرشى به زن و مرد دارد ، ولى متأسفانه در عمل، بعضى خانواده‏ها در مقام ارزش گذارى، پسران را بر دختران ترجیح مى‏دهند .

دوگانگى عمل و عقاید مسلمانان معلول چند علت مى‏تواند باشد:

1 - بى خبرى و ناآگاهى آنان از معارف و قوانین دین مقدس اسلام .

2 - ممکن است برخوردهاى دوگانه معلول ناآگاهى نباشد. شخص در مقام سخن و استدلال به روشنى و با شفافیت تمام از عدم تفاوت زن و مرد سخن مى‏گوید و چه بسا به آیات و روایات هم استدلال کند، ولى در مقام عمل "آن کار دیگر" مى‏کند. همان گونه که مى‏داند دروغ، غیبت، تهمت، فریب دادن مردم، رشوه، ربا، تجاوز به مال و جان و یا ناموس مردم از گناهان کبیره است، لیکن با تمسک به توجیهات شیطانى این گونه کارها را ممکن است انجام دهد و نام مسلمان هم بر خود نهد. واضح است که این گونه کارها غالبا معلول عدم آگاهى نیست، بلکه به "ضعف ایمان و کم سو بودن چراغ تقوا و دور بودن ازترس و خشیت الهى" برمى‏گردد.

3 - علت سوم حاکمیت آداب و رسوم غلط قومى و قبیله‏اى یا بقاى رسوبات جاهلیت در اندیشه‏ها و عمل بسیارى از افراد است که در مقام عمل تفاوتى بین مردم عامى و بسیارى از درس‏خوانده‏ها و حتى آگاهان به مسایل دینى وجود ندارد.

4 - عدم خودباورى دختران وزنان نیز این ذهنیت را در جامعه ایجاد کرده که مردها قابلیت بیش‏ترى دارند. جامعه بانوان با خود باورى و اعتماد به نفس و حضور در صحنه‏هاى مختلف مى‏توانند توانایى‏هاى خود را نشان دهند.

5 - در جوامع سنتى مثل روستاها و شهرهاى کوچک که حوزه فعالیت پسران گسترده‏تر است و پسران در کنار پدر به شغل کشاورزى، کارگرى، تجارت و غیره اشتغال داشته و به اصطلاح عصاى دست پدر بوده‏اند. این امر باعث شده پدر، پسر را حامى خود بداند و او را بر دختر مقدّم بدارد.

پى‏نوشت‏ها:

1 - نحل (16) آیه 95.